Türkiye Cumhuriyeti, Suriye, Irak, Ermenistan, Gürcistan kurulmasaydı kalkınabilirdi. Bu bölge kuzey güney aksında bir bütün. Ticaret yapılıyor, mal alınıp satılıyor. Araya sınırlar girince işler zorlaştı. Bir de Sovyetler birliği kuruldu, bölgedeki ilişkiler dondu. Ticari hayat durgunlaştı, canlılık kazanmaya başlayan şehirler durgunlaşıp içine kapandı. Burada suçlayıcı bir şey yok. Sadece bu şekilde gelişti olay. Osmanlı burjuva devrimi yapamadığı için geri kaldı.