Numen Nedir?

[evrensel-insan]

Numen Nedir?

Tarihte felsefe olarak; Emanuel Kant (1724-1804), bir donum noktasidir. Kant'in iki buyuk argumeni; bugunku, bilimin ve felsefenin her dalinin temelini teskil etmistir.

 

Hegel'in idealizminden, Marx'in ideolojisi dogmus ve madde temelinde penomene bir aciklik getirmistir. Ayrica, kritik felsefi akimin da oncusu Jacobi ve Maimion dur. Maimon ekolu; Karl Poper' e acilmis; Jacobi fazla ragbet gormemesine ragmen; schopenhauer ve Nietzsche'yi dogurmustur. Bu arada varolusculuk geliserek; fenomen'nin felsefesini ortaya atmistir. Tarihler, 1800-1900 civarlaridir. Bu arada, kisaca pozitivizm ve logicism'e de deginelim.

 

Anglo-Amerikan felsefi gelisimi de; Pragmatizmi, yararcilik, kullanimcilik dogurmus; sonralari da; Bradley eliyle; logicism ile birlestirilmis ve dilin kural ve kaidelerini olusturan, linquistics'in analizine kadar devam etmistir. Bu analize acilis ta, yine 1900' lerdir.

 

Gorundugu gibi; Kant'in neomen teorisi; idealistlerin, tanrisal yanasimi disinda; pek ragbet gormemistir.

 

Halbuki butun bu filozoflarin ve ondan oncekilerin; ortaya attigi bu akimlar, teoriler ve ideolojiler; onlarin ZIHNININ BIR URUNUDUR.

 

Iste noumen'de algi ile mumkun olmayan bir zihin urunudur. Burada ilk akla gelen kavram tanri veya tanrisal yanasim olur.

 

Halbuki noumen iyi incelendiginde, noumenin objesinin, ya da nesnesinin, ya da somutunun INSANOGLU oldugu ALGILANMAZ, ve gozardi edilir. Bu algi bile tek basina; tanrisal yanasima bir darbedir.

 

Peki; zihinsel obje, nesne, somut, kisaca 5 duyuya hitabeden ortada ise, yani insanoglu ise; zihnin, soyutu, oznesi, subjesi, yani algilanmayan, zihnin objesi insanoglunun; gene algilanmayan soyutu nedir?

 

Yani insanoglu, zihinsel olarak; seyleri nasil ve hangi evrensel koken ve temelle ortaya atmaktadir? Yani, tum bilimi, ve felsefeyi tek bir kokene ve temele indirgeyen ve zihnin islevini, fonksiyonunu veren koken ve temel nedir?

 

Iste butun sorun da buradadir. Insanoglunu; zihinsel bir obje olarak algilayamayan, insanoglunun; bu soruya yonelmesi de pek beklenemez. Yoneldiginin somut gercegide; zaten insandisi kavrami olan tanrisal yanasimdir.

 

O zaman, bu zihinsel soyutu ortaya koyabilmek, tamamen insanoglunun zihinsel obje ve somut oldugunu algilayabilmekten gecer.

 

Yukarida saydigimiz filozoflardan hic biri bu algiya erisememistir. Sadece Nietzsche'nin bu konudan, bireye ve ordanda bireyi yukumsuz kilan; ve guce, otoriteye ve erke yonlendiren; bireysel akilciligina varabiliriz. Bu da zaten; dunyanin icinde bulundugu durumu ve nedenlerini ortaya koyan kendi basina bir aciklamadir.

 

Demekki; insanoglunu, en azindan icine dustugu bu insanlikdisi durumdan kurtaracak, bir zihindsel soyuta ve bu soyutun ne oldugunun aciklanmasina ve evrensel temelde ortaya konmasina ihtiyac vardir.

 

Bu evrensel kullanim isaretlerinin, sembollerinin, ne oldugunu, nasil bir kullanim icerdigini v.s. dogal dusuncenin, ctetolojik yapisini, EVRENSEL-INSAN ZIHNIYETI basliginda ortaya koyarak izah etmeye calistim ve gerektiginde de devam edecegim.

 

Kisaca; noumenin; zihin objesi olan insanoglunun algilanabilmesi; bizi, noumenin zihin subjesine, soyutuna goturur. (Gunumuzde cognitive science, bilissel bilim olarak algilanan ve beynin fonksiyonu dusuncenin, bilinc ve farkindaligi konusunu isleyen bilim dali)

 

Iste benim, evrensel-insan olarak 1994' ten beri uzerinde calistigim ve bir fenomen olarak; goruntuye indirgedigim, noumen'in zihinsel soyutu, yani evrensel kullanimbilim sembolleri XY birlikteligi, yani okunusu zi olan birlikteliktir.

 

Bilindigi gibi, ben bu XY birlikteligini ve bu birliktelikteki X ve Y nin ayri ayri izah ve acilimini cesitli konularda ve cesitli icerikte aciklamaya calistim ve yeri geldigince de aciklayacagim.

 

Ozetlersek; noumen, Kant'a gore; algilanamayan ve "thing-in-itself", yani "kendi icindeki, bunyesindeki sey" olarak ortaya konan ve yanasim olarakta; tanrisalliga varan olgunun; aslinda; zihinsel objesi insanoglu olmasinin yaninda; zihinsel subjesi de; evrensel kullanimbilim sembolleri olan XY birlikteligi, yani okunusi zi olan ve zihnin islev ve fonksiyonunun koken ve temelini olusturan ctetolojik yapilanmadir.

 

Bu numenal yapinin ve isleyisinin constructive epistemoloji, yani yapilandirilmis bilgi temelli aciklamasi ve bu yapilandirilmisligin insanoglunu zihinsel insanlastirmayan sorunu ve resmi, evrensel-insan zihniyetinin curutme, cikarsama, yanlislama metodlariyla ortaya konmaktadir.

 

Aslinda fenomenden degil de, numenden yola cikis, insanogluna alternatifsiz olarak numenin objesinin, fenomeninin insanoglu oldugunu bilissel olarak gostermekte ve boylece insanoglu ustu bir gucun gereksizligini de ortaya koymaktadir.

 

Numenal yanasim, tanri (ya da her turlu, her bir insanoglu ustu bir fenomenal ve/veya numenal guc) idealizmine ve materyalizmin kendi kendini ortaya koyan madde temeline vurulmus bir darbedir.

 

Insanoglunun insanlasmadaki zihinsel devriminin ve Kim sorusunun ve de kavram temelinin kaynaginin algilanmasindaki en ust insanoglu farkindaligi ve bilincidir.

 

 

Oyuzden numeni, fenomelden farkliligini ve fenomen ile olan bag ve iliskisini ve de anlam ve icerigini cok iyi algilamak gerekir.

 

Cunku, Numeni, Kimi ortaya koyamayan hic bir metafizik, ontolojik ve teolojik felsefe, insanoglu ustu guce inanmaktan ve insanoglu ustu bir guc aramaktan ve yaratmaktan kendini alamaz.

 

Bilhassa materyalizm, ontolojideki kesin ve determinist, indirgemeci yaklasimiyla, numeni ve kimi aciklamaya muktedir degildir. Cunku bunu sadece anlam ve icerik verdigi tanri ile ozdeslestirir ve pozitivizmin yok algisi temelinde, madde tabanina oturtamadigi tanriyi yoklar. Bu yoklama, sadece anlam ve icerik temelli tanri kavraminin bag ve iliskisindeki olumsuzluk, itiraz ve kabul etmeme temelidir.

 

Ama, materyalizm; ne numeni ne de kimi ve de kavrami ne fenomenal bir farkindalik ve bilincle, ne de numenal bir algi ve bilinc ile ortaya koyamaz. Dolayisiyle, materyalizmin kavrami algilamasi da beklenemez.

 

Ayni hatalar, epistemolojinin, objektivizm, deneycilik, gerceklik ve naturalizm bakis acilarinda da mevcuttur. Hepsi ve butun fenomenal temelli ideolojiler, numeni algilayamazlar ve sadece madde ve nesne olarak kesinlestirdikleri bir tabanin ki bu taban insanoglu disinda kalan, madde, doga, evren v.s. dir, bir oznel ve ozelligi olarak algilarlar. Kisaca madde temelli fenomene, insanoglu yetisi olan numenal eklentinin ve belirtinin bilinc ve farkinda degillerdir.

 

Saygilarimla;

evrensel-insan

[evrensel-insan]

Fenomen/Numen Bagi, Iliski mi/Celiski midir?

Konuya aciklik getirmeden once, kullanilan kavramlarin konu ile ilgili aciklamasini yapmak gerekir.

 

Fenomen, goruntu veren bir yapiya sahiptir.

 

Numen, goruntu vermeyen (zihinsel) bir yapiya sahiptir.

 

Insanoglu disinda kalan ve insanogluna goruntu veren baska hic bir numenal yapiya sahip olan bir fenomenal yapi yoktur.

 

Ali ile masayi ele alalim.

 

Masa Aliye, fenomenal bir goruntu verir ve Ali, masayi fenomenonumenal yapisi ile algilar.

 

Ali masaya bir goruntu vermez, cunku masanin yapisi sadece fenomenal bir yapidir ve masanin numenal bir yapisi yoktur.

 

Simdi, masa yerine Veli'yi ele alalim.

 

Ali, veli'ye fenomenal bir goruntu verir, veli'yi numenal olarak algilar.

 

Ayni sey, veli icin de gecerlidir.

 

Simdi Ali ile veli arasindaki fenomenal ve numenal iliskiyi (celiski yi?) ortaya koyalim.

 

Ali, kendi numenal yapisi ile, velinin fenomenal yapisini gozlemler.

Veli de, kendi numenal yapisi ile Ali'nin fenomenal yapisini gozlemler.

 

Ylniz buradaonemli bir ayrinti mevcuttur. Bu ayrinti da, Ali ile Veli'nin numenal yapilarinin AYNI DEGIL; FARKLI OLUSUDUR.

 

Ali aslinda, kendi gozlem vermeyen, numenal yapisi ile, Veli'nin fenomenal yapisini gozlemlerken, Veli'nin fenomenal yapisini mi, yoksa numenal yapisini mi degerlendirmektedir?

 

Eger numenal yapisini degerlendiriyorsa, goruntu vermeyen bu yapiyi degerlendirmesi nasil mumkun olabilir?

 

Eger fenomenal yapisini degerlendiriyorsa, bu degerlendirme Veli'nin numenal yapisi (dile getirdikleri, davranislari) degil midir?

 

Peki aslinda ortada nasil bir iliski (celiski?) vardir.

 

Burada gozden kacan durum sudur. Ali, kendi gozlem vermeyen numenal yapisi ile, Veli'yi degerlendirirken, bu degerlendirmeyi veli'nin numenal yapisi uzerine yapmakta, ama; veli'nin fenomenal yapisina iletmektedir.

 

Yani Ali, hem kendisinin, hem de veli'nin goruntu vermeyen numenal yapilardan hareket etmekte, ama; bunu goruntu veren fenomene yoneltmektedir.

 

Yani Ali, goruntu vermeyen numenal yapisini, goruntu veren fenomenal yapisi ile birlikte, Veli'den aldigi goruntu vermeyen numenal yapiyi, velinin goruntu veren fenomenal yapisina yonlendirmektedir.

 

Iste aslinda, goruntu vermeyen, numenal yapilar iletisim icindeyken, goruntu veren fenomenal yapilar iliskiyi almaktadir.

 

Ustelik bu fenomenal iliski gibi gorunen, numenal iliski de, ne Ali kendi gozlem vermeyen numenal yapisini, ne de Veli'den aldigi numenal yapinin fenomele yonelik goruntusu ortada yoktur.

 

Ayni sorun ve isleyis, Veli icin de gecerlidir.

 

Yani her ikisi de, aslinda goruntu vermeyen numenal yapilarin iliskide oldugunu ALGILAYAMAMAKTA, sadece goruntu veren fenomenal yapilari algilayabilmektedirler.

 

Cunku, her ikiside fenomenonumenal yapiyi, gozlem verirken, fenomenal yapiya ve gozlem alirken de fenomenal yapiya INDIRGEDIKLERININ FARKINDA DEGILDIRLER.

 

Cunku goruntu vermeyen numenal yapi, goruntu veren fenomenal yapi ile ozdeslestirilmis ve tek kilinmistir.

 

Bu hem Ali'nin, hem Veli'nin kendileri acisindan, hem de birbirileri ile olan iliski acisindan boyledir, ama farkinda olunmamaktadir.

 

Iste o yuzden Ali'nin fenomenonumenal ve numenal goruntu vermeyen numeni yerine goruntu veren fenomenal muhatabi, Veli'nin goruntu vermeyen numenalligina yonelmis olsa bile, onun fenomenal goruntu veren kismidir.

 

Iste, fenomen ile numen arasindaki bu kendinden icicelik iliskisi algilanmazsa ve de goruntu vermeyen numenal yapi muhatap oldugu halde, gale alinmazsa; ortada sadece fenomenal bir goruntu kalir.

 

Iste goruntu vermeyen ve fenomenal yapi ile ic ice ayrilmaz bir butun olan numenal yapi, gale alinmadigi gibi, ayri bir katagoriymis gibi, fenomenal yapinin karsisina konur.

 

Kisaca goruntu veren, fenomenal yapi olsa bile, alinan goruntu numenaldir. Numenal goruntu vermedigi icin de, alinan goruntu fenomenal olarak indirgenmistir.

 

Soyle ozetlersek; insanoglu turu birlerinin birbirleri ile olan iletisimlerinde, fenomenal yapi, numenal bir algi, fenomenal bir goruntu verir.

 

Oyuzden, GORUNTU FENOMENAL, ALGI NUMENALDIR.

 

Goruntu ve algi, birbirinden ayrilmaz bir butun oldugundan da, ortada yalnizca, ne fenomenal bir goruntu, ne de numenal bir algi vardir.

 

Ortada olan FENOMENONUMENAL BIRLIKTELIKTIR.

 

Yani oz ve gorunus, icicedir. gorunusu veren goruntu, gorunusu alan ozdur.

 

Diger bir deyimle, gorunusu veren, fenomen; gorunusu alan numendir.

 

Ustelik burada, numen de fenomende insanoglu birlerinin iletisimi acisindan ikilidir. Yani insanoglu turu birinin ikiligi (fenomenonumenal yapi ve isleyisi)dir.

 

Iste bu ikili birlik, birer birler olarak, iletisimdedir.

 

Saygilarimla;

evrensel-insan

[Mahidevran]

İdealar dünyası .Zaten bu fenomen dünyada herkes kafayı yemiş , çoğunluk bencil ,kötü, çıkarcı dedikoducu .