Noncognitivizm/Bilisselsizlik Cesitleri

[evrensel-insan]

Tanri kavrami algi olarak dort turlu noncognitivizm gosterir

Teist noncognitivizm-tanrinin ne oldugunu akil algilayamaz, bilemez, ortaya koyamaz" v.s.

Teolojik noncognitivizm-Tanri kavrami anlamsiz, luzumsuz, gereksizdir. Ustunde akil yurutmeye degmez.

Felsefi noncognitivizm- non effebblity, yani tanri "aciklanamaz/soylenemez/anlatilamaz"

Bilissel/bilimsel noncognitivizm-Tanri kavrami bilimsel bir icerik tasimaz. O yuzden bilimin konusu degildir. Aklin olumlu/olumsuz tanrilastirma eylemidir. Gozlem vermez.

 

Yukaridaki noncognitivizmin cesitlerinin hic birinde ortak bir tanri tanimi yok. Cunku tanri kavrami bir olgu degildir ve gozlem vermez. O yuzden her beynin ya da teolojik ideolojik inancsal dogrulamanin kendi dogrulamasini gerceklestirdigi temelde verdigi anlam ve icerik ve de bu anlam ve icerik temelinde kisinin kurdugu olumlu/olumsuz bag/iliskidir. Bu temelde bir genelleme yaparsak:

Ilkinde bilisselsizlikten gelen erisemezlik ulasilamazlik var.

Ikincide ortaya konamayan bir tanri kavrami uzerinde varliksal/inancsal bir olumlu/olumsuz gorus belirtmenin gereksizligi, anlamsizligi var.

Ucuncude, yine ortaya konamayan bir tanri kavramindan yollacikilip, o zaman bunun aciklanamaz, soylenemez v.s. olmasi var.

Sonuncunda ise tamamen bilimsel bir bakis acisinin getirdigi tanri kavraminin bilimsel olmadigi gorusu var. Yani kavramin felsefi, metafizik, varliksal/inancsal indirgemeci bir tartisma oldugu var.

Ilki-teizm
Ikincisi-ignostisizm
Ucuncusu-agnostisizm
Dorduncusu-noncognitivist bilinc ve farkindaligi-serbest dusunurluk agirlikli.