Uc "Farkli" Bakis Acisi

[evrensel-insan]

Evrensel dusunce temelinin uc koklu bakis zitligi vardir.

Birincisi:"A thing put forward"-Bunun acilimi ya problemdir ya varsayimdir (ortaya atilan sey).Varsayim olarak algilanirsa; evrensel varlik ve bilgi temeline ulasilmaya calisilir. Problem diye algilanirsa, ulasilmak istenen evrensel temelin ve bugune kadar insanoglunun ortaya attiklarinin problem oldugu algilanir.

Ikincisi:Celiski mi iliski ki mi bakis acisidir.-Yine yukardaki mentalite gecerlidir.Yani seyler ve seyi olusturan temel/koken arasindaki bag iliski mi dir yoksa celiskimidir?

Ucuncusu:-Kosmos mu kaos mu bakis acisidir.Yani seyin kokeni ve temeli bir uyum/duzen icindemidir, yoksa uyumsuz/duzensiz midir?

Bu uc temel ve her temel arasi karsitlik, insanoglunun kendini bildi bileli hem sorup hemde cevap verdigi konudur.Tabiki bakis acisinin temeli onun sorusunun dolayisiyle verdigi cevabinda temelidir. Bu uc farkli gibi gorunen bakis acisinin yapilandirmaci koken ve temelleri ise aynidir, yani ikilem ve karsitlik karakterine sahiptir ve bir uclemdir.

Buda ya olumlu bir olumsuzlugun ya da olumsuz bir olumlulugun yapilandirilmis oldugu anlamindadir.

Problemli varsayim, celiskili iliski ve kaotik kozmoz bakis acilari tum resmi dusunce ufku olarak algilayabilmemizi saglar.

Bireysel bakis acilari da uc turludur.

Birinci cesit bakis acisi: Insanoglunun disindan olan bakis acisidir. Ya yaratilissal-ki tanri; ya da varsayimsal-ki madde-dusunce-kavram' dan birini one cikararak ve temel alarak yapilan bakis acisidir. Tum teori ve pratik bu bakis acisi temellidir.Inanca veya teoriye; ve pratik; ispata, kanita, dogrulamaya, veriye, bulguya, belgite baglidir. Dogal, dogaustu, dunyevi, dunyaotesi, bilimsel, bilimkurgusal. Felsefenin metafizik dalinin konusudur.

Ikinci cesit bakis acisi: Insanoglu olarak ve ayrimsal bakis acisidir: Etik temelli olan bu bakis acisi, yonlendirim ve yaptirim olarak; kisisel, toplumsal, ulkesel, dini, milliyetci, ekonomik, sosyal, siyasal, ahlaki, geleneksel, tarihsel v.s. temellerinden, birini ve bir kacini baz alan bakis acisidir. Tum ideolojiler bu bakis acisina dahildir. Felsefenin, epistemolojik ve etik dalinin konusudur. Dogal bir bakis acisidir.

Ucuncu bakis acisi: qua (olarak, sifatiyle) bakis acisi: Yani, olaya bakanin kendisinin olay icinde; yer almamasi, taraf tutmamasi, yorum yapmamasi v.s.; kisaca bireysel gorus belirtmemesidir. Disaridan bakis acisidir. Algisi notrdur. Insansal ve evrenseldir. Butunlugu, birligi, beraberligi ve tum resmi vermeyi; her turlu sorunu sorgulayip-nedenlemeyi, sorunun evrensel ve butunsel kokenine inmeyi amaclar. Birin, butunlugunu evrenselligini ve insansalligini savunur. Kanitlamaya, inanca, ispata, dogruya v.s. endeksli degildir. Olani; yalanlama, yanlislama ve curutme temelli cikarsama metodudur. Felsefeustudur, yani Metafelsefe. Insanoglunun, dusuncesi bilgisi, algisi ve kavramiyla sinirlidir. Insanoglunun, insanlasmasi ve insanlik sunmasi insan ve insanligin numenal sorunlari temelinde bakar. Dusunduren bir bakis acisidir.

Bu konuda, eger gorus belirten olursa; bu bakis acilari; hem kendi icinde, hemde ayri ayri detayli bir sekilde islenecektir.