Bilişimde Net(work)/Ağ Türleri

[alpinçayırı]

Bilişim; kökeni çok eski zamanlara dayansa da, son 30 yılda küreselleşmenin etkisiyle diğer yıllara nazaran daha hızlı gelişti. Bilgisayar gibi teknolojik aletlerin üzerinden yapılan bilişimin olmazsa olmazı networkler(ağlar), kendi içlinde üç ana kategoriye ayrılır:

1) İnternet(Genel Ağ): "İnternetwork" sözcüğünün kısaltılmış hali olan internet, genel kapsamlı ağ olup Dünya'yı birbirine bağlayan ve adı üstünde herkesin ulaşabileceği bir iletişim aracıdır. 
İnternet; son yüzyılın en büyük, önemli icadıdır ve resmen yeni bir çağın başlangıcıdır. İnternet'in kökeni 1969'da Soğuk Savaş'ta Amerika Birleşik Devletleri ordusunun Sovyetler Birliği'ne karşı haberleşmek için icat ettiği ARPANET'e(Advanced Research Projects Authority Net/İleri Araştırma Pırojeleri Yetki Ağı) dayanır.

2) İntranet(İç/Yerel Ağ): "İntranetwork" kelimesinin kısaltılmış hali olan İntranet; herhangi bir kuruluşun ağ işletim sisteminin herhangi bir bölümünü paylaşmak için daha dar kapsamlı internet pırotokolü teknolojisini kullanan özel bir bilgisayar ağıdır yani intıranet, internetin daha dar ve küçük halidir. İntıranet, kelime ve söyleniş bakımından internetle karıştırılabilir ama ikisi birbirlerinden oldukça farklı şeylerdir. Normalde intıranetler yalnızca aynı kurumun içindeki çalışanların edilebileceği iletişim ağıdır, birisi şifreyi vermediği sürece dışarıdan erişilemezler. Özel iletişim ağı olan İntıranet'in dışarıdan erişilmiş haline ekstıranet, herkesin ulaştığı genel haline internet denir. 
İntıranette çoğunlukla TCP/IP pırotokolü kullanılır hatta HTTP ve FTP gibi uygulama katmanına ait birçok pırotokol çalıştırılabilir.

3) Extranet(Dış Ağ): "Extranetwork" sözcüğünün kısaltması olan Extranet, özel iletişim ağı intranetin daha geniş kapsamlısıdır yani bir şirketin sadece birlikte çalıştığı şirketlere açık şirketlerarası ağıdır. Ekstıranet, iş ortaklarını internet üzerinden birbirine bağlayan şirketlerarası ağdır. Ekstıranet'in bu bağlantısı, iş ortaklarının kendi intranet alanlarına girmelerine izin veren ilgili şirketler tarafından kullanılır.

Yani özetle; ilgili bilişim ağlarının genelden özele doğru sıralaması şu şekildedir: İnternet-Ekstıranet-İntıranet

İlgili linkler:

1) https://aydancag.com/intranet-nedir-ne-yapar-kurumlar-i̇htiyaç-duyar

2) https://turk.net/blog/intranet-ic-ag-ve-extranet-dis-ag-nedir/#:~:text=İntranet sadece şirket içi kullanılabilen,internete bağlı olmayan kişilere sunmaktadır.