Nesturilik

[alpinçayırı]

Nesturilik, Bizans İmparatorluğu döneminin ünlü İstanbul patriği Nestorius'un fikirlerinden ortaya çıkan heretik bir Hıristiyan mezhebidir. Nestor'a göre İsa, 30 yaşındayken kelam almış, çarmıha gerildikten sonra çektiği acılar Tanrı olan İsa'ya değil, insan olan İsa'ya dokunmuş ve dolayısıyla Meryem'le Tanrı'nın Annesi(Theotokos/θεοτόκος) değil Mesih'in Annesi(Christotokos/χριστοτόκος) denmesi gerektiğini, Tanrı'nın doğmayacağını ve doğrulmayacağını, birliğini ve tekliğini savunmuştur. Nesturilik, Mısır'daki İskenderiye Kilisesi'nde önemli kollarından birisi olup Orta Doğu'daki en ünlü temsilcileri Varaka bin Nevfel ile Rahip Bahira'dır. Özellikle Varaka... Orta Çağ'da Bizans tarafından dışlanan Nesturilik, yayılım alanı olarak Orta Doğu, İran, Hindistan, Türkistan ve Çin gibi ülkelerde göstermiştir. Nesturilik, asıl sıçramasını 13. Yüzyıl'da Moğol İmparatorluğu döneminde yaşamıştır. Özellikle Merkitler, Naymanlar, Öngütler, Karahitaylar gibi Moğol boyları birer Nesturi'ydi. Cengiz Türk-Moğol İmparatorluğu'ndaki Tuğrul Han, Dokuz Hatun, Ketboğa Noyan gibi Moğol-Türk liderler; Nesturi Hıristiyan mezhebindendi.