Bilimin Ayırt Edici Özelliği

Bilim, kendi bulgularini curutmeye calisan tek bilgi kaynagidir. Bilgi alanindaki diger tum etkinlikler, kendi iddialari ve fikirlerine yonelik belli bir taraf tutma egilimi gosterirler. Sadece bilimin kendi zayifliklarini bulup ortaya cikartmak icin gelistirilmis yontemleri vardir ve bu islem bilimsel etkinligin bir parcasidir.

Bugun, bilim adamlarinin da yeni fikirlere karsi bagisikliklari oldugu fikri, felsefi alanda cok sozu edilen bir bulgu ve iddiadir. "Paradigma" denen ve bilimsel probleme belli bir bakis acisini ifade eden kavrama gore, bilimde de subjektif bakis acilari ve problemleri ozel algilayis bicimleri mevcuttur. Dolayisiyla, bu ve buna benzer kavramlarla gunumuzde bilimin de objektifligi sorgulanmaktadir.

Fakat, neresinden bakilirsa bakilsin, bu tur noktalarin hicbiri, bilimin kendi teorilerini test etmek icin belli yontemleri bulundugu ve deney sonuclariyla uyusmayan teorileri terkettigi gercegini degistirmez. Bilim bunun icin elinden geleni yapmakta, bilgi uretimindeki subjektif faktorleri mumkun oldugu kadar ayiklamaya calismaktadir.

Insanoglu nihayet dogru ve guvenilir bilgi edinmenin yolunu bulmus ve buna "bilim" adini vermistir. Son birkac yuzyilin tarihine bakildiginda da bu yontemin gayet basarili bir bicimde isledigi acikca gozler onune serilmektedir. Bilimin ise yaradigini, tarih ve olgular soyler. Tarihinin hicbir doneminde, modern bilim ve teknolojinin yontemlerinin gelistirilip uygulamaya konuldugu son yuzyillardakiyle kiyaslanabilecek duzeyde hizli bir gelisim yoktur.

Diger bilgi alanlarinin (felsefi soylemler, dinler, mitolojiler, inanclar, gelenekler, vs.) eksik olduklari temel nokta "dogrulugun testi"dir. Bilim haricindeki tum bilgi alanlarinda bilgi ya hic test edilmeden, ya da cok subjektif bir bicimde, yanli bir teste tabi tutularak kabul edilir. Tumunun temelde dayandigi, kanitlanmamis hipotezleri vardir.

Peki bilimin kanitlamadan inandigi birsey var midir? Cok ilginc bir sekilde bu sorunun cevabi evettir. Dunyanin yapisi oyle bir kuruludur ki, belli bir baslangic noktaniz yoksa, hicbir sonuca ulasamazsiniz. Fakat, bunun bilincinde olan bilim, kanitlamadan kabul ettigi noktalari mumkun olan en aza indirmistir. Bilimin sadece iki temel kabulu vardir. Bir, dis dunyanin gercekligine inanmak. Iki, dis dunyanin arastirma, deney ve gozlem yoluyla anlasilabilecegine inanmak. Bilimin bunlar disinda kanitlamadan kabul ettigi bir dayanagi yoktur. Diger bilgi alanlari ise, ya bu iki noktayi kanitlamadan kabul etmeye yanasmaz ve boylece hicbir bilgiye ulasilamayacagi sonucuna ulasirlar; ya da bir sonuca ulasabilmek icin bunlardan cok daha fazla kabuller yapmak zorunda kalirlar.

Bilimin temel ayirt edici yonu ve onu bilgi alanindaki diger ugraslardan ayiran temel fark buradadir.